تاریخ، هویت ایرانی و موج جهانی شدن
f.rezaei2021-12-26T14:54:20+03:30در خبرها آمده بود که بخشی از تاریخ ایران از کتب درسی دوره متوسطه حذف شده است. شاید این سوال مطرح شود که اهمیت این موضوع چیست؟ سود دانستن تاریخ در این عصر انفجار اطلاعات چیست؟ واقعیت این است که تاریخ، بخشی از هویت ایران ماست. هویت ایرانی تنها به تاریخ محدود نمی شود. من در اینجا قصد بحث در مورد هویت ایرانی را ندارم که بحثی مفصل است. به طور خلاصه هویت ایرانی ما جنبه های مختلفی دارد، همچون جنبه جغرافیایی، فرهنگی، دینی، سیاسی، ادبی و… و البته که جنبه تاریخی آن بسیار بااهمیت است. البته وقتی صحبت از تاریخ می شود تنها نباید به سلسله های تاریخی، شخصیت های سیاسی یا رویدادهای تاریخی بسنده کرد. تاریخ، خود جنبه های مختلفی دارد که موارد بالا هم بخشی از آن است، ولی تاریخ تنها به وقایع تاریخی محدود نمی شود. اطلاع از زوایای مختلف تاریخ سرزمین ما به شکل گیری هویت جوانان این مرز و بوم کمک شایانی خواهد کرد. ولی شاید این سوال مطرح شود که اهمیت هویت ایرانی در جهان امروز چیست؟ واقعیت این است که کشور ما همچون بسیاری از کشورهای دیگر با موج جهانی شدن روبه روست. جهانی شدن پدیده ای است که به ویژه در دهه های اخیر به علت گسترش فناوری اطلاعات به سرعت مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و جهان را به دهکده ای بدل کرده است. این پدیده اگرچه با تبادل اطلاعات اثرات مثبتی داشته است، ولی از جنبه های منفی هم خالی نیست. یکی از جنبه های منفی این پدیده ازبین بردن فرهنگ و هویت های ملی دیگری است. این پدیده ملل مختلف را در معرض فرهنگ و عادت های مشترکی قرار می دهد. به عنوان مثال می توان به عادت های غذایی خاصی مانند رژیم های غذایی پرچرب یا استفاده از دخانیات و مواد مخدر اشاره کرد. گسترش عادت های غذایی ناسالم منجر به همه گیری چاقی در کل جهان شده است. کشور ما هم از این امر مستثنا نبوده است. به عنوان مثال براساس مطالعات آماری در کشور ما حدود نیمی از افراد ایرانی از چاقی رنج می برند. این یکسان سازی ارزش ها و فرهنگ در نسل جوان می تواند منجر به بحران و سردرگمی شود. تاریخ ایران با تاثیری که بر هویت ایرانی دارد به شکل گیری شخصیت و اعتمادبه نفس جوانان کمک شایانی خواهد کرد. هویت ایرانی به جوانان ما این امکان را خواهد داد که ما هم علاوه بر استفاده از پدیده جهانی شدن، به جهانیان نیز ارزش هایی را ارائه دهیم و تنها دریافت کننده محض نباشیم. جوانان این سرزمین سال های درازی از عمر خود را در نظام آموزشی صرف می کنند که این سال ها مهم ترین زمان برای شکل یافتن شخصیت و هویت ایرانی آنان است. البته هویت ایرانی پدیده ثابتی نبوده و در افراد مختلف شدت و ضعف هایی دارد. در ضمن جنبه های مختلف این هویت ایرانی نیز در افراد مختلف، متفاوت است. در برخی شاید جنبه های فرهنگی آن محکم تر باشد و در برخی دیگر جنبه های دینی آن. اما به طور قطع جنبه های تاریخی هویت ایرانی غیرقابل انکار است. نظام آموزشی، چه در مقطع دانشگاهی یا قبل از آن، باید به تقویت جنبه های تاریخی هویت ایرانی اهمیت خاصی دهد. باید توجه داشت که تاکید بر تاریخ، آن هم تنها از منظر وقایع تاریخی، برای دنیای جوشان و پرتلاطم جوانان کافی نیست و باید از زوایای مختلف به آن نگاه کرد. شاید تنها تکیه بر اینکه فلان شخصیت تاریخی در فلان زمان چه کرد، برای جوانان چندان جذاب نباشد. استفاده از جوانب تحلیلی، فرهنگی، جامعه شناسی یا ادبی تاریخ می تواند ارتباط نسل جوان با این بخش مهم از هویت ایرانی را هموار کند. جنبه های تاریخی هویت ایرانی به بالندگی نسل جوان در دنیای امروز، به ویژه در مواجهه با پدیده جهانی شدن کمک خواهد کرد. امید است که متولیان نظام آموزشی با توجه ویژه و بدون افراط و تفریط، فضای مطلوبی برای آگاهی نسل جوان از زوایای مختلف بخش تاریخی هویت ایرانی را فراهم کنند.
دیدگاهتان را بنویسید