اهدای عضو از دهنده زنده
یکی از منابعی که برای پیوند بیماران وجود دارد، اهدای عضو از دهنده زنده است. باید توجه داشت که برخلاف روش اهدای عضو از دهنده دچار مرگ مغزی که می‌توان از اعضای متعدد متوفی استفاده کرد، کاربرد اهدای عضو از دهنده زنده محدود است به کلیه، بخشی از کبد یا ریه. اهدای عضو از دهنده زنده با اصول و مسائل اخلاقی خاص خود همراه است.
دهنده عضو فرد سالمی است که از اهدا جز سود روانی یا معنوی، سود دیگری نمی‌برد. در کشور ما برای قدردانی از دهنده زنده کلیه، مبلغی نیز به وی پرداخته می‌شود که در این مقاله وارد بحث تحلیلی آن نخواهیم شد.
از آنجا که دهنده عضو برای کمک به فرد دیگر پا در این راه گذاشته است، لذا حفظ سلامت و ایمنی وی در این فرآیند بسیار اهمیت دارد. فرد دهنده می‌تواند از اقوام و دوستان یا فردی غریبه باشد. در کشور ما و در دنیا ضوابط خاصی برای ارزیابی فردی که مایل به اهدای عضو خود است وجود دارد. این فرد از لحاظ فیزیکی و روانی مورد معاینات خاصی قرار می‌گیرد. فرد باید از لحاظ پزشکی کاملاً سالم باشد. تیم بررسی‌کننده دهنده زنده باید تیمی مستقل از تیم پیوند باشد تا در این فرآیند ضرر و آسیبی به فرد وارد نشود. فرد داوطلب اهدای عضو باید از لحاظ روان پزشکی نیز مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که با آگاهی کامل و بدون فشارهای خارجی مایل به اهدای عضو است.
ارزیابی فرد با توجه به این که کدام عضو را اهدا خواهد کرد با هم بسیار متفاوت است. در هر صورت هر اهدای عضو با مسائل و خطرات خاص خود همراه است. تیم بررسی‌کننده باید تمام این مسائل را با شفافیت به فرد توضیح دهد. فرد داوطلب نیز باید با آگاهی کامل از خطرات احتمالی این تصمیم را بگیرد. پزشکان نیز باید اطمینان حاصل کنند که فرد داوطلب با آگاهی از خطرات احتمالی ، تصمیم به اهدای عضو دارد.
در مورد اهدای کلیه، ریسک بسیار اندک است ولی صفر هم نیست. باید توجه داشت که فردی که کلیه خود را اهدا می‌کند، در مقایسه با افراد دیگر جامعه در خطر بیشتر ابتلا به بیماری های کلیوی، فشار خون یا بیماری قند قرار ندارد و طول عمر طبیعی خواهد داشت. در مورد زنانی که کلیه خود را اهدا می‌کنند، نشان داده شده است که این زنان با عوارض بیشتری در حاملگی‌های آینده مواجه خواهند شد. فرد داوطلب با آگاهی کامل از این مسایل باید تصمیم بگیرد. احتمال مرگ در اثر اهدای کلیه بسیار بسیار اندک است.
در مورد اهدای بخشی از کید یا ریه، از آنجا که جداکردن بخشی از این اعضا از کل عضو نیاز به جراحی پیچیده‌تری دارد، ریسک اهدا بالاتر است. بعد از اینکه تیم پزشکی صلاحیت فرد را برای اهدا تأیید کرد، باید تطابق عضو وی با بیماری نیازمند به پیوند از لحاظ گروه خونی و تطابق سنجی احراز شود. معمولاً دو تیم جراحی وجود دارد، یکی برای فرد دهنده و دیگری گیرنده. هماهنگی بین این دو تیم بسیار اهمیت دارد، تا مدت زمانی که عضو خارج از بدن است و خون‌رسانی ندارد، به حداقل برسد. به همین دلیل میزان موفقیت پیوند از دهنده زنده بسیا بالاست. و این از مسائل مهمی است که باعث رضایت فرد دهنده می‌شود.
بعد از اهدای عضو، تیم پزشکی فرد را در بیمارستان به‌دقت مورد ارزیابی قرار می‌دهند تا بهبود یابد. مدت بستری در مورد اهدای کلیه معمولاً ۳ تا ۴ روز است ولی در مورد کبد و ریه طولانی‌تر است. دوره نقاهت بعد از اهدا حداقل ۶ـ۴ هفته است که در مورد کبد و ریه شاید طولانی‌تر باشد.
بعد از اهدا نیز فرد اهداکننده باید همچنان توسط تیم پزشکی به‌طور مرتب ارزیابی شود. توصیه می‌شود که این ارزیابی‌ها حداقل تا ۲ سال ادامه یابد. بعد از ۲ سال نیز در صورت بروز هر مشکلی باید فرد دهنده به تیم پزشکی خود مراجعه کند.
عوارض جراحی اهدای کلیه معمولاً اندک است ولی گاه عفونت زخم یا فتق‌های محل برش جراحی دیده می‌شود. در مورد کبد و ریه عوارض بیشتری دیده می‌شود که خوشبختانه در صورت تشخیص سریع و به‌موقع، بسیاری از آنها با موفقیت قابل درمان است.
دیدگاهتان را بنویسید